Żydzi z genetycznego punktu widzenia
Jednym z wyróżniających się ludów Europy są Żydzi. Lud wyznawców Boga Jahwe, lud który zwracał szczególną uwagę na linię genealogiczną każdego z członków. Kim dziś są? Wspólnotą jednego wyznania, czy ludem powiązanym genetycznie?
Kto jest Żydem?
Click to view→ Kto jest Żydem?
Z określeniem kto jest Żydem a kto nim nie jest mają problem sami Żydzi. Samo słowo „Żyd” pochodzi od jednego z 12 synów biblijnego patriarchy Jakuba, będących patriarchami 12 pokoleń narodu Izraela, Judy. Zaś samo słowo „Żyd” oznacza czciciela Jahwe. W potocznym znaczeniu Żydami jest naród, który po powstaniu żydowskim i zniszczeniu świątyni w Jerozolimie został wypędzony z „ziemi obiecanej” i żyje dziś w różnych diasporach rozsianych po całym świecie. Ortodoksyjni Żydzi uważają iż ortodoksyjnym Żydem jest ten, kto ma matkę będącą ortodoksyjną Żydówką, lub przeszedł konwersję. Według prawa Izraela do Żydów zalicza się również każda osoba, która miała choć jednego dziadka, ortodoksyjnego Żyda. Są również osoby, które same siebie uznają za Żydów, mają pochodzenie żydowskie, choć niektóre środowiska za Żydów ich nie uznają, jak np. żydzi reformowani.
Żydzi w Europie
Żydzi pojawiają się w Europie z dwóch kierunków i z tego powodu wyróżniamy dwie główne grupy Żydów, jedna przybyła do Europy przez cieśninę Ceuta - Gibraltar - Sefardyjczyków, posługujących się dialektami judeo-romańskimi i zamieszkujących w Europie Hiszpanię, Portugalię, Włochy, Bałkany, w Polsce występowali w niewielkiej grupie.
Druga od strony Azji - Żydzi aszkenazyjscy zamieszkujący głownie państwa słowiańskie, bałtyjskie a od IX w. również Niemcy i Europę północną. Ci posługują się językiem jidish. Z historii wiemy, że była to grupa do trzymająca się dość ścisłe zasady zawiązywania małżeństw tylko wśród własnej grupy, dopiero od połowy XX w dopuszczono szersze nawiązywanie związków z innymi grupami żydowskimi oraz innymi narodami.
Dla genetyki Żydów istotne znaczenie ma również masowe nawrócenie na Judaizm Kaganatu chazarskiego, ludu pochodzenia tureckiego, który przyjął Judaizm jako religię państwową.
Dzisiejszy obraz genetyczny Żydów
Z powodu silnego znaczenia dla tego ludu pokrewieństwa po linii żeńskiej, rozważając haplogrupy występujące w tej grupie musimy brać zarówno pod uwagę pokrewieństwo w haplogrupach Y-DNA (po mieczu, czyli przekazywanych z ojca na syna) jak również mitochondrialnego mt-DNA (po kądzieli, czyli przekazywanych z matki na córkę).
Patrząc na wyniki badań haplogrup dla obu tych grup Żydów istotne znaczenie w Y-DNA ma pięć haplogrup J1, J2, E, R1a i R1b. Przy czym dla Żydów askenazyjskich haplogrupy J1, J2, E występują w ok. 20% zaś haplogrupy R1a (słowiańska) i R1b (celtycka) w około 10%. Wśród Sefardyjczyków również istotnymi są J1 22%, J2 25% oraz R1b 13%, spada występowanie słowiańskiej haplogrupy R1a 5% oraz haplogrupy E 9%. Porównajmy to z wynikami dla dzisiejszych mieszkańców Palestyny, R1a 1,5, R1b 8,5%, J1 38,5%, J2 17%, E 19,5%
Występowanie haplogrup R1a i R1b możemy przypisać związkom między Żydami a ludnością miejscową (Słowianami i Celtami), jak widać przepływ mężczyzn innych ludów do grupy ortodoksyjnych Żydów był dość znaczący, choć z pewnością w rozważaniach, jaką haplogrupę nosiło 12 plemion Izraela te grupy możemy pominąć.
Poszukajmy więc ich wśród haplogrup J1, J2 i E.
haplogrupa J1
haplogrupa J2
haplogrupa E
J1 - najstarsza próbka DNA posiadająca tę haplogrupę pochodzi z jaskini Satsurbia i datowana jest na 13’200 lat p.n.e. Umiejscawia ona region powstania tej mutacji między Kaukazem a górami Taurus we wschodniej Turcji. W literaturze zachodniej określana jest ona grupą Kaukaską, Mezopotamską, Semicką (arabsko - żydowską)
J2 - pojawiła się na Bliskim Wschodzie pod koniec ostatniego zlodowacenia 13'000-20’000 p.n.e. Najstarsza próbka pochodzi z jaskini Hotu w północnym Iranie i datowana jest na 9’100 - 8’600 lat p.n.e.
E - a dokładniej jej późniejsza mutacja pojawia się na obszarze „Lewantu”, obszaru na którym dzieją się początkowe wydarzania biblijnej Księgi Wyjścia, tuż przed pojawieniem się rolnictwa ok. 10’000 lat p.n.e.. Odczytując Biblię, to okres stworzenia Adama i Ewy. Ich synowie Kain i Abel odzwierciedlają zapis ścierania się dwóch kultur, rolnictwa i pasterstwa. Można postawić teorię iż 12 pokoleń Izraela było nosicielami haplogrupy E, choć chcąc być uczciwym tezę tę należy głosić wyraźnie iż jest to teza jedna z możliwych, bo za każdą z tych haplogrup stoją argumenty je wspierające, których dziś odrzucić nie można, co za chwilę udowodnię.
Haplogrupy mitochondrialne mtDNA - matka - córka
haplogrupa mtDNA K
Około 32% Żydów askenazyjskich jest nosicielami haplogrupy mtDNA K. Haplogrupy, której mutacja powstała w zachodniej Azji ok. 12'000 lat p.n.e. Ta informacja w porównaniu z męską haplogrupą Y datowaną na ok 13'200 i wywodzącą się ze zbliżonego obszaru, wskazuje na to, że 12 pokoleń Izraela mogło nosić haplogrupę Y J1. Choć to wyklucza stworzenie Adama i Ewy w Raju umiejscawianym gdzieś na obszarze Lewatanu. Również patrząc na stosunkowo mały udział haplogrupy E wśród dzisiejszych Palestyńczyków ok. 9% i nie posiadając zestawienia porównawczego, jaką haplogrupę mtDNA noszą Żydzi noszący haplogrupę Y-DNA E, wypowiadać się nie mogę.
Czas przybliżyć się do odpowiedzi na pytanie, czy dziś Żydzi to wspólnota wiary - chwalących Jahwe, czy również wspólnota krwi?
Jak widać z zestawienia, udział dwóch haplogrup, które potencjalnie można przypisać 12 pokoleniom Izraela wynosi w populacji dzisiejszych ortodoksyjnych Żydów ok. 20% (9%-22%) dla linii po mieczu i ok. 33% dla linii po kądzieli. Dlatego dziś w oparciu o dostępne badania DNA należy stwierdzić iż jest to wspólnota oparta na tym samym wyznaniu ale nie na więzach krwi.
©: autor tekstu Zawisza Niebieski - 27 Września, 2019 (Źródło). Prawa autorskie: jestem autorem tekstu i zdjęcia. Dane cytowane w tekście a także pewne informacje o haplogrupach oraz mapy rozkładu nosicieli poszczególnych haplogrup na świecie.: www.eupedia.com .
Zobacz więcej:
Единого мнения о происхождении евреев не существует - что говорят учёные?
Кто такие евреи с генетической точки зрения?
За что ненавидят евреев
История расселения евреев по странам мира и их мутагенез. Что планируют евреи ... ?
Евреи: Характерные черты. Как распознать еврея.
Самое страшное оружие священной Римской империи
О еврейском народе, сионизме и евреях
Никакого древнего еврейского царства и его народа не существовало - Подлинная история христианства
"У слова сионизм имеется две стороны" ...
Еврей, которому не по нраву идея тоталитарной иудопатии - А был ли холокост?
Polacy i żydzi po II wojnie światowej
Што адбылося у Беларусі з габрэямі - Як было насамрэч?
Жуткие будни Варшавского гетто … театры, рестораны, по ночам слышались крики евреев
Autor-kompozytor ©Czesław List
Wstecz → Żydzi Historia Polski