Journey to the end of night
Een fragmentje uit het boek "Reis naar het einde van de nacht" van Céline, wat ik een paar dagen terug uit heb gelezen.
Niet geschikt voor mensen die van vrolijke, luchtige boeken houden ;-)
Met vele platen erbij van tekenaar Tardi.
In het kort vanaf deze site:(zodat er niet teveel van het boek zelf verraden wordt)
"De waanzin van het dagelijks leven, waarin de dood de enige betrouwbare bondgenoot lijkt.
De ’Reis’ is te lezen als een moderne schelmenroman met een anti-held als hoofdpersoon.
De hel, dat zijn de anderen”, zei Jean-Paul Sartre, bewonderaar van ’De Reis’. Céline maakt duidelijk hoe die hel eruit ziet.
In beschouwingen krijgt de ’Reis’ regelmatig het predikaat ’nihilistisch’. Dat is op zichzelf niet vreemd. De ontboezemingen van Bardamu (hoofdpersoon) neigen naar nihilisme en naar haat, gericht tegen de enkeling en tegen de mensheid als geheel. De medemens valt op geen enkele manier te vertrouwen. En argwaan is het beste wapen waarover het individu beschikt.
Toch is het te simpel de roman als puur nihilistisch te beschouwen. Door alle ellende en waanzin heen is er de humor en zijn er de menselijke trekjes. De schrijver lijkt er zelfs hopeloos naar op zoek te zijn.
Hoe goed en verpletterend ook, de ’Reis’ zou welhaast onleesbaar zijn als de zwartgalligheid geen tegenhanger kende. Gelukkig is er de menselijkheid die nu en dan de kop opsteekt.
Maar de belangrijkste tegenhanger is de humor. Gedoseerd met een flinke dosis sarcasme is de humor hét bindmiddel dat zowel de stijl als het verhaal bijeenhoudt. Volgens William Burroughs is humor zelfs het belangrijkste aspect van de roman.
En met herkenbaarheid had Céline een andere belangrijke troef in handen. De rij herkenbare personages die hij opvoert is bepaald indrukwekkend.
Nadat in 1936 de al even briljante opvolger ’Dood op krediet’ was verschenen - nog zwartgalliger maar tegelijkertijd nog komischer dan de 'Reis' -- verspeelde Céline in 1937 in één klap zijn reputatie met ’Bagatelles pour un massacre’ (Bagatellen voor een massamoord), de eerste van drie antisemitische pamfletten die tussen 1937 en 1941 zouden verschijnen.
Na de oorlog was de schrijver Céline vergeten. Dat veranderde pas toen in 1956 'Van het ene slot naar het andere' verscheen, de eerste van de zogenaamde 'Duitse trilogie', waarin hij als een moderne Jeroen Bosch in een aaneenschakeling van apocalyptische beelden de ondergang van het Duitse Rijk beschreef. Het was onmiskenbaar Céline, maar het niveau van zijn eerste twee romans haalde hij niet meer.
De invloed van Céline op de wereldliteratuur is enorm. Zonder hem geen Sartre en geen Camus, geen absurdistisch theater, geen Beat Generation, geen Kurt Vonnegut en geen Reve en Hermans.
De opname van alle romans in de Pléiade-reeks heeft zijn plaats in de Franse canon bezegeld. Dat zijn huis in Meudon is uitgeroepen tot nationaal monument maakt die canonvorming compleet. Nieuwe generaties blijven Céline ontdekken, simpelweg omdat zijn stem nog net zo modern klinkt als in 1932. Het menselijk tekort blijft immers altijd bestaan."
Op naar "Dood op krediet", ik ben benieuwd.