գրեմ, կարդամ հայերեն․․

Sep 26, 2009 03:31


Այսպիսի «պարզ» մի հարց՝ մեծատար «ու» տառը, ինչպե՞ս ենք գրում «ՈՒ» թե «Ու ( Read more... )

it, google, armenian

Leave a comment

Comments 32

narjan September 25 2009, 23:41:45 UTC
ապեր, չգիտեմ ում մոտ ոնց, բայց մեզ առաջի դասարանում սովորացրել են «Ու»
խնդիրը նրանում ա որ մենք առաջի դասարանում caps lock չունեինք ։Ճ

Reply

narjan September 25 2009, 23:49:52 UTC
հարցի լուծումն ըստ իս, մեծատառ «ւ» ուղղակի ռադ անելն ա, այսինքն չարսեթի մեջ մեծատառի տեղը փոքրատառը լինի։ Էդ ժամանակ շատ ավելի հեշտ կլինի, օրինակ փոքրատառ տողը վերածել մեծատառի, կամ նման այլ օպերացիաներ։

Reply

xelgen September 26 2009, 11:20:29 UTC
Այդքան ռադիկալ քայլից հետը անողներին հում-հում կուտեն, նախ են մարդիք, ով գրում է «եւ» միայն նրա խաթր, որ տպագրությունում/վեբում capitalization լինելուց, «լավ նայվող» «ԵՒ» ստանա, մյուս կողմից դասական ուղագրության կողմանկիցները/հին գրերի հետ աշխատողները։ Ու կանցնեն հետ «ազատ-անկախ» ԱՌՄՍԿԻԻ, ես ել երևի կկախվեմ։ :)

Reply

xelgen September 26 2009, 11:23:16 UTC
գմ, մեզ էլ առաջին դասարանում «ՈՒ» էին սովորացնում, չալարեցի առաջին դասարնի տետրս հանեցի…
փաստորեն հին խնդիր է։

Reply


простите невежду, но... avetik September 26 2009, 01:41:17 UTC

... всё это напоминает дискуссии на тему "нужна ли в русском буква Ё?"

Раз есть уже буква Ի заглавная, так пусть будет -- пригодится.

В западно-армянском алфавите (уж не знаю как в Грабаре) это же отдельная буква, так?

То что в советское время лигатура և приобрела статус отдельной буквы мне кажется по меньшей мере странным
новшеством. Почему бы не дать статус отдельных букв, тогда уж, и другим лигатурам:

Название Знаки
лигатура մ+ն «ﬓ» mn
лигатура մ+ե «ﬔ» me
лигатура մ+ի «ﬕ» mi
лигатура վ+ն «ﬖ» vn
лигатура մ+խ «ﬗ» mx

http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BC%D1%8F%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%B0%D0%BB%D1%84%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%82

Мне кажется, неразберихи и так предостаточно...

Reply

Re: простите невежду, но... xelgen September 26 2009, 15:44:45 UTC
да меня вся эта неразбериха, и доканывает ( ... )

Reply

Re: простите невежду, но... avetik September 26 2009, 23:53:11 UTC
а я как раз имел в виду не Ի, а Ւ -- то есть заглавную вьюн :)
буквы эти, конечно, очень похожи, и для OCR были бы огромной проблемой...

а возможна ли эта такая новая всеармянская реформа? не будет ли это тяготением к чему-то одному (восточному или западному)? возможно ли убедить всех армян в необходимости, а затем выработать такое решение, которое бы устраивало большинство армян в мире?

Reply


javakhk September 26 2009, 02:55:37 UTC
ՈՒ

Երբ բառը մեծատառերով է գրվում: Օրինակ՝ խանութի անունը անկապ կնայվի, եթե գրվի. "ՀԱՐԴՈւԿՆԵՐ": Ավելի լավ է. "ՀԱՐԴՈՒԿՆԵՐ":

Ու

Երբ գրվում է սովորական տողի բառասկզբում՝ "Ուղղաթիռը թռավ դեպի Ուգանդա":

Reply

xelgen September 26 2009, 15:17:51 UTC
Իսկ ինչի ոչ «ՈՒղղաթիռը թռավ դեպի ՈՒգանդա»։ Ստեղ հարցը, թե մենք համարում ենք «ու»-ն առանձին, տառ, լիգատուրա թե ո և ւ տառեևի համադրություն։ Առաջին երկու դեպքում այն կարող է լինել կամ «ու» կամ «ՈՒ»։ Եթե մենք «ու»-ն, մեկ անբաժանելի մաս չենք համարում, ապա երկու առանձին տառերի համադրություն ապա, իրոք պետք է գրվի «Ու»։ Բայց ինչքան գիտեմ, «ու» կամ տառ է համարվում, կամ վատագույն դեպքում լիգատուր։

Reply

javakhk September 26 2009, 15:34:57 UTC
Հըլը հույներին կամ հրեաներին խնդրեք իրենփ փառապած այբուբենների ու լեզուների մի տառի պոչը փոխեն, այլն է՝ Կոմկուսի հրահանգով... Տեղում ինֆարկտ կստանան...

Մենք Ավստրալիայի աբորիգե՞ն ենք, թէ՞ կիրգիզ, որ երեկ ենք գրագիտության անցել, որ հիմա նստենք մտածենք. «ՈՒղղաթիռը թռավ դեպի ՈՒգանդա»։ Հայերը 1600 տարի գրել են «Ուղղաթիռը թռավ դեպի Ուգանդա»։ Դէ, էն վախտերում ուղղաթիռ չկար, ուղտերով էին թռնում, բայց հարցը դա չի:

Եթե մենք այդքան դարեր գրագիտություն ենք ունեցել, հիմա պիտի նստենք ու "զրոյից մտածենք" թէ ո՞րն է լավ.
«ՈՒղղաթիռը թռավ դեպի ՈՒգանդա»
թէ՝
«Ուղղաթիռը թռավ դեպի Ուգանդա»

Եթե մարդ լավ չգիտի, թէ իր պապի անունը Վալոդ էր, թէ՝ Վլադիմիր, ապա դրանով ինքն իրեն հայտարարում է անցեղ "Иван без родства", ինչպես ռուսներն են ասում... Էդ ՈՒ-ի հարցը դրա ման մի բան է...

Reply

xelgen September 26 2009, 17:36:16 UTC
Ինչ-որ ուրիշ և էմոցիոնալ հուն եք տեղափոխում քննարկումը։

1600 տարի առաջ հենց ՈՒ էին գրում, այն պարզ պատճառով, որ փոքրատառեր գոյություն չունեյն։ 10-11-րդ դարերում, նոր մեզ հայտնի փոքրատառեր մտան օգտագործման մեջ։

ՈՒրբաթագրքի անվանումը «Ուրբաթագիրք» է, բայց դա իմ մոտ, ոչ մի հարց չի առաջացնում, քանի որ 16-րդ դարում կա «ո» տառ «ւ» տառ և այդ տառերի «ու» համադրությամբ արտաբերվող «u» ձայնը։ Ամեն ինչ չափազանց տրամաբնական է և գեղեցիկ։

Այժմ մեր մոտ չկա «ւ» տառ, մեր մոտ կա «ու» տառ, և «Ու» գրելաձևը արդեն անտրամաբանական է։

Եվ եթե «1520 տարվա գրագիտությունից» հետո, զգալիորեն փոփոխվել է այբուբենը (տառ է ստեղծվել «զրոյից»), և հնչյունները գրառելու ձևը ապա այո, պարտավոր ենք մտածել և տրամաբանել։ Եվ եթե կարիքը կա ճշգրտումներ անելու։ Կամ առաջ ենք գնում, կամ «ետ կոմկուսի հրամանով փոխված» հանում-մոռանում ենք, վերադառնում ենք հետ։

Reply


deghin September 26 2009, 03:16:53 UTC
Մտադիր էի նույնը գրել, ինչ արդեն գրել է javakhk-ը։ Միայն թե կամ «ՀԱՐԹՈՒԿ», կամ «ԱՐԴՈՒԿ»։ ;)
Ի դեպ, սա ոչ թե իմ կամ ոմանց նախընտրությունն է, այլ պարզապես կարգն է էդպիսին։

Reply

xelgen September 26 2009, 15:31:14 UTC
Ավելի մանրամասն պատասխանեցի javakhk-ին՝ http://xelgen.livejournal.com/36409.html?thread=373305#t373305

Իսկ կարգի մասին, կմանրամասնե՞ս։ Հենց հայերենի կարգն է այդպես, թե ասենք հատուկ տպագրության մեջ ընդունված կարգը։

Օրինակ Նառջան-ին դպրոցում սովորացնում էին «Ու» գրելաձև, ինձ «ՈՒ»։ Հենց ՈՒ ամբողջ կյանքս եմ գրել, դրա համար մի քիչ զարմանալի է «Ու»-ն։

Reply

deghin September 26 2009, 17:54:48 UTC
Նկատի ունեի, որ ընդունված է հետևյալ կերպ. եթե ամբողջ բառը մեծատառերով է, ապա գրվում է ՈՒ (ՈՒՐԱՐՏՈՒ), եթե միայն բառասկզբինն է մեծատառ, ապա՝ Ու (Ուրարտու)։ Քիչ առաջ էլ համոզվելու համար ստուգեցի և՛ բառարաններով, և՛ լեզվական գրքերով։ Նայել եմ հետևյալ գրքերում.
Մայա Ավագյան «Խոհեր մայրենի լեզվի մասին», (1982 թ.)
Հայ-ռուսերեն բառարան(1984 թ.)
Լավրենտի Միրզոյան «Առձեռն մայրենի», (1993 թ.)
Դավիթ Գյուրջինյան «Հայերեն բառարան-տեղեկատու (միասին, անջատ կամ գծիկով գրվող բառեր)», (1998 թ.)
Վալերի Միրզոյան «Հայերենը անաղարտ» (2005)
Աշոտ Բլբուլյան «Հայ-ռուսերեն/ռուս-հայերեն բառարան» (2008)։

Նշածս բոլոր գրքերն ու բառարանները հաստատում են ասածս, այսինքն՝ երկու ձևերն էլ ճիշտ են՝ կախված նրանից՝ բառն ամբողջությամբ մեծատառով է, թե միայն առաջին տառն է մեծատառ։

Reply

xelgen September 26 2009, 18:22:23 UTC
Մերսի՛, գործս հեշատցրիր։
Բայց ինչքան շատ եմ բզբզում լեզվի հետ կապված հարցը, այդքան համոզվում որ տրամաբանությունը այնտեղ դժվար կիրառելի է։

Reply


klyaksssa September 26 2009, 11:03:32 UTC
Если мне не изменяет память, то Акопян Рубик, тот самый, который создает армянские фонты, утверждал, что правильно писать ՈՒ, но самой мне приятно видеть Ու. К тому же это две разные буквы. Мы же пишем, скажем, Եվրոպա и ԵՎՐՈՊԱ:

Reply

xelgen September 26 2009, 15:36:28 UTC
Ну Եվրոպա это вообще исключение, и пишеться как обычное слово. Да и և отдельная путанная история, то ли лигатура, то ли амперсанд, то буква, без заглавного варианта.

Ну а насчет приятно, я не только из любознательности спрашиваю. Если нужно работать с армянским текстом, приходиться ковыркать простые и красивые алгоритмы обработки, чтоб "правильно" обработать все эти не стандартные для языков нюансы. Потому чем больше системности, и четкости тем лучше.

Reply


Leave a comment

Up